استاندارد حسابرسی 720 بايد همراه با استاندارد حسابرسی 200 ” اهداف کلی حسابرس مستقل و انجام حسابرسی طبق استانداردهای حسابرسی“ مطالعه شود.
کليات
1 . هدف استاندارد حسابرسی 720، ارائه استانداردها و راهنمايی های لازم درباره ارزيابی ساير اطلاعات مندرج در گزارشهای حاوی صورتهای مالی حسابرسی شده است که حسابرس نسبت به گزارش درباره آنها، الزامی ندارد. اين استاندارد اساسا درمورد گزارشهاي سالانه کاربرد دارد، گرچه می‌تواند درباره گزارشهای ديگری چون گزارشهای مربوط به عرضه اوراق مشارکت نيز استفاده شود.
2 . حسابرس بايد “ساير اطلاعات” را به منظور شناسايی مغایرتهای با اهميت آن با صورتهای مالی حسابرسی شده، مطالعه کند.
3 . “مغایرتهای با اهميت” هنگامي وجود دارد که ساير اطلاعات، مندرجات صورتهاي مالي حسابرسي شده را نقض کند. اين مغایرتها مي‌تواند نتايج حاصل از شواهد حسابرسي کسب شده قبلی و گاه، مبناي اظهارنظر حسابرس نسبت به صورتهاي مالي را مورد ترديد قرار دهد.
4 . هر واحد مورد رسيدگي ممکن است براي هر سال مالي مجموعه‌اي را منتشر کند که شامل صورتهاي مالي حسابرسي شده و گزارش حسابرس باشد. اين مجموعه غالبا ”گزارش سالانه“ ناميده مي‌شود. واحد مورد رسيدگي ممکن است براساس الزامات قانوني يا برحسب روال خود، اطلاعات مالي و غيرمالي ديگري را نيز در آن مجموعه ارائه کند. دراين‌بخش، این‌گونه اطلاعات مالي و غيرمالي، ”ساير اطلاعات“ ناميده مي‌شود.
5 . نمونه‌هايي از ”ساير اطلاعات“ مي‌تواند شامل گزارش مديريت یا هيات مديره درمورد عمليات واحد مورد رسيدگي، نکات برجسته يا خلاصه اطلاعات مالي، اطلاعاتي درمورد کارکنان، مخارج سرمايه‌اي برنامه‌ريزي شده، نسبتهاي مالي، نام اعضاي هیئت مدیره و اطلاعات انتخابي مربوط به فصلهاي مختلف سال باشد.
6 . حسابرس در برخی شرايط، برای گزارش نسبت به سایر اطلاعات،الزام قانونی یا قراردادی دارد. اما در ساير موارد، چنين الزامي را ندارد. به هرحال، از آنجا که اعتبار صورتهاي مالي حسابرسي شده مي‌تواند به‌دليل وجود مغایرت بين صورتهاي مالي و ساير اطلاعات خدشه‌دار شود، حسابرس لازم است این‌گونه اطلاعات را هنگام ارائه گزارش درباره صورتهاي مالي، ارزیابی کند.
7 . در برخی موارد، حسابرس بنابر الزامات قانونی ناگزير است روشهای حسابرسی ويژه‌اي را درباره برخي از ساير اطلاعات اجرا کند. چنانچه این‌گونه اطلاعات ارائه نشده يا نقايصي داشته باشد، حسابرس ممکن است ملزم به درج آن در گزارش خود شود.
8 . در مواردي که حسابرس موظف است درباره ساير اطلاعات گزارش دهد، مسئوليتهاي وي را ماهيت کار (قرارداد حسابرسي)، الزامات قانوني و استانداردهاي حرفه تعيين مي‌کند. چنانچه مسئوليتهاي حسابرس شامل بررسي ساير اطلاعات باشد، حسابرس بايد راهنماييهاي ارائه شده در استاندارد 2400، را بکار گيرد.
دسترسي به ساير اطلاعات
9 . ارزيابی ساير اطلاعات مندرج در گزارش سالانه توسط حسابرس، مستلزم دسترسي به‌موقع وي به چنين اطلاعاتي است. بنابراين، حسابرس لازم است این‌گونه اطلاعات را پيش از تاريخ گزارش حسابرسي به دست آورد. گاه تمامي این‌گونه اطلاعات ممکن است پيش‌از چنين تاريخي دراختيار حسابرس قرار نگيرد که دراين‌صورت، حسابرس بايد راهنماييهاي ارائه شده در بندهاي 20 تا 23 را بکار گيرد.
ارزيابي ساير اطلاعات
10 . هدف و دامنه رسيدگي در حسابرسي صورتهاي مالي براين فرض استوار است که مسئوليت حسابرس، محدود به اطلاعاتي است که در بند مقدمه گزارش حسابرس درج مي‌شود. بنابراين، حسابرس ملزم به تشخيص ارائه مناسب ساير اطلاعات نمی‌باشد.
مغايرتهای با اهميت
11 . چنانچه حسابرس با مطالعه ساير اطلاعات، مغایرتهای با اهميتي را شناسايي کند، بايد ضرورت اصلاح صورتهای مالی حسابرسی شده يا ساير اطلاعات را مشخص کند.
12. اگر اصلاح صورتهای مالی حسابرسی شده ضروري باشد و واحد مورد رسيدگي از انجام آن خودداري ورزد، حسابرس بايد نظر مشروط يا مردود ارائه کند.
13. اگر اصلاح ساير اطلاعات، ضروري باشد و واحد مورد رسيدگي از انجام آن خودداري ورزد، حسابرس بايد ضرورت توصيف چنين مغایرتهای با اهميتي را در يک بند توضيحي تاکيد بر مطلب خاص در گزارش خود ارزيابي کند.
تحريف با اهميت حقايق
14 . حسابرس هنگام مطالعه ساير اطلاعات به منظور تشخيص مغایرتهای با اهميت، ممکن است به موارد بارزي از تحريف با اهميت حقايق برخورد کند.
15 . در این بخش، منظور از ”تحریف بااهمیت حقایق“ در سایر اطلاعات، گزارش یا ارائه نادرست سایر اطلاعاتی است که با مندرجات صورتهای مالی حسابرسی شده مرتبط نمی‌باشد.
16 . چنانچه حسابرس با مواردي از ساير اطلاعات برخورد کند که به نظر می‌رسد حاوي تحريف با اهميت حقايق است بايد موضوع را با مديريت واحد مورد رسيدگي مطرح نمايد. حسابرس هنگام طرح موضوع با مديريت واحد مورد رسيدگي ممکن است نتواند اعتبار ساير اطلاعات و پاسخهاي دريافتي از مديريت را ارزيابي کند و درنتيجه لازم است احتمال وجود تفاوتهاي مستدل را درقضاوت يا اظهارنظر خود و مديريت، بسنجد.
17 . هنگامی که حسابرس هنوز براين باور است که تحريف با اهميت حقايق وجود دارد بايد از مديريت بخواهد که با شخص ثالث ذيصلاحي چون مشاور حقوقي واحد مورد رسيدگي مشورت کند و توصيه‌هاي وي را مورد توجه قرار دهد.
18 . چنانچه حسابرس به اين نتيجه برسد که تحريف با اهميت حقايق در ساير اطلاعات وجود دارد و مديريت واحد مورد رسيدگي از اصلاح آن خودداري مي‌کند بايد انجام اقدامات مناسب ديگري را مورد توجه قرار دهد. اين اقدامات مي‌تواند شامل توجه به الزامات قانونی، اطلاع کتبي نکات موردنظر حسابرس نسبت به ساير اطلاعات به سطوح بالاتر از مديريت و کسب نظر مشاور حقوقي باشد.
دسترسی به ساير اطلاعات پس از تاريخ گزارش حسابرس
19 . حسابرس در مواردي که تمامي ” ساير اطلاعات “، پيش از تاريخ گزارش حسابرس در دسترس وي نباشد بايد در اولين فرصت ممکن، اطلاعات مزبور را به منظور تشخيص مغایرتهای با اهميت، مطالعه کند.
20 . اگر پس از مطالعه ساير اطلاعات، حسابرس مغایرتهای با اهميتي را شناسايي کند يا از وجود تحريف با اهميت حقايق آگاه شود، لازم است ضرورت تجديدنظر درصورتهاي مالي حسابرسي شده يا ساير اطلاعات را مشخص کند.
21 . چنانچه تجديدنظر در صورتهای مالی حسابرسی شده ضرورت يابد، لازم است راهنماييهاي ارائه شده در استاندارد 560، بکار گرفته شود.
22 . چنانچه تجديدنظر در ساير اطلاعات ضروري باشد و واحد مورد رسيدگي نيز با آن موافقت کند، حسابرس لازم است روشهاي حسابرسي متناسب با شرايط موجود را اعمال نماید. اين روشها مي‌تواند شامل بررسي اقدامات مديريت واحد مورد رسيدگی برای اطمينان يافتن از آگاهی دريافت کنندگان صورتهای مالی قبلی، گزارش حسابرس و ساير اطلاعات، از انجام تجديد نظر باشد.
23 . چنانچه تجديد نظر در ساير اطلاعات ضروري باشد، اما مديريت واحد مورد رسيدگي از انجام آن خودداري ورزد، حسابرس بايد انجام هرگونه اقدام مناسب ديگر را مورد توجه قرار دهد. اين اقدامات مي‌تواند شامل اطلاع کتبي نکات مورد نظر حسابرس نسبت به ساير اطلاعات به‌سطوح بالاتر از مديريت و کسب نظر مشاور حقوقي باشد.
تاريخ اجرا
24 . استاندارد حسابرسی 720 برای حسابرسی صورتهای مالی که دوره مالی آن از اول فروردین 1384 و پس از آن شروع می‌شود لازم‌الاجراست.
استاندارد بررسی اجمالی 2400، ”بررسی اجمالی صورتهای مالی“
1. استاندارد حسابرسی 560، ”رويدادهای پس از تاريخ صورتهای مالی (تجدیدنظر شده 1396)“
