Linkedin Instagram Youtube Telegram Whatsapp
  • صفحه نخست
  • درباره شرکت
  • خدمات
  • پرسش و پاسخ
  • ثبت درخواست
  • همکاری با ما
  • عضویت در خبرنامه
Menu
  • صفحه نخست
  • درباره شرکت
  • خدمات
  • پرسش و پاسخ
  • ثبت درخواست
  • همکاری با ما
  • عضویت در خبرنامه
  • ۹۱۰۲۲۰۰۰ (۰۲۱)
  • [email protected]
شرکت امین محاسبان صبا
  • صفحه نخست
  • درباره شرکت
  • خدمات
  • پرسش و پاسخ
  • ثبت درخواست
  • همکاری با ما
  • عضویت در خبرنامه
Menu
  • صفحه نخست
  • درباره شرکت
  • خدمات
  • پرسش و پاسخ
  • ثبت درخواست
  • همکاری با ما
  • عضویت در خبرنامه
شرکت امین محاسبان صبا
Linkedin Instagram Youtube Telegram Whatsapp
  • صفحه نخست
  • درباره شرکت
  • خدمات
  • پرسش و پاسخ
  • ثبت درخواست
  • همکاری با ما
  • عضویت در خبرنامه
Menu
  • صفحه نخست
  • درباره شرکت
  • خدمات
  • پرسش و پاسخ
  • ثبت درخواست
  • همکاری با ما
  • عضویت در خبرنامه
شرکت امین محاسبان صبا
استاندارد حسابداري شماره ۱۶ – آثار تغییر در نرخ ارز (بخش اول)
7 مرداد 1400
استانداری حسابداری ۱۸ – صورتهای مالی جداگانه
7 مرداد 1400

استاندارد حسابداري شماره ۱۶ – آثار تغییر در نرخ ارز (بخش دوم)

استاندارد حسابداري شماره 16

آثار تغییر در نرخ ارز

(تجدید نظر شده 1391)

34.    طبق سایر استانداردهای حسابداری برخی درآمدها و هزینه‌ها در صورت سود و زیان جامع شناسایی می‌شود. برای مثال، طبق استاندارد حسابداری شماره 11 با عنوان داراییهای ثابت مشهود، درآمد یا هزینه ناشی از تجدید ارزیابی داراییهای ثابت مشهود در صورت سود و زیان جامع شناسایی می‌گردد. در صورتی که چنین داراییهایی بر حسب ارز اندازه‌گیری شود، طبق قسمت ج بند 23 این استاندارد، مبلغ تجدید ارزیابی شده با استفاده از نرخ ارز در تاریخ تجدید ارزیابی، تسعیر و تفاوت تسعیر حاصل نیز در صورت سود و زیان جامع شناسایی می‌شود.

35.    در صورتی که واحد تجاری دفاتر و ثبتهای خود را به واحد پولی غیر از واحد پول عملیاتی خود نگهداری نماید، هنگام تهیه صورتهای مالی، تمام مبالغ طبق بندهای 20 تا 26 بر حسب واحد پول عملیاتی واحد تجاری تسعیر می‌شود و در نتیجه به مبالغی منجر می‌شود که اگر این اقلام از ابتدا به واحد پول عملیاتی ثبت شده بود، ایجاد می‌شد. برای مثال، اقلام پولی با استفاده از نرخ ارز در تاریخ ترازنامه و اقلام غیر پولی که بر مبنای بهای تمام شده اندازه‌گیری می‌شود، با استفاده از نرخ ارز در تاریخ معامله‌، به واحد پول عملیاتی تسعیر می‌شود.

تغییر در واحد پول عملیاتی

36.      در صورت تغییر واحد پول عملیاتی ، واحد تجاری باید ضوابط تسعیر به واحد پول عملیاتی جدید را از تاریخ تغییر بکار گیرد.

37.     طبق بند 12، واحد پول عملیاتی واحد تجاری منعکس کننده شرایط، رویدادها و معاملات اصلی مربوط به واحد تجاری می‌باشد. بر این اساس، واحد پول عملیاتی فقط در صورت تغییر شرایط، رویدادها و معاملات اصلی مربوط به واحد تجاری می‌تواند تغییر کند. برای مثال، تغییر در واحد پولی که قیمتهای فروش کالاها و خدمات را به طور قابل ملاحظه تحت تأثیر قرار دهد ممکن است به تغییر در واحد پول عملیاتی واحد تجاری منجر گردد.

38.    اثر تغییر در واحد پول عملیاتی از تاریخ تغییر به حساب گرفته می‌شود. به عبارت دیگر، واحد تجاری با استفاده از نرخ ارز در تاریخ تغییر، تمام اقلام را به واحد پول عملیاتی جدید تسعیر می‌نماید. مبالغ تسعیر شده برای اقلام غیر پولی به عنوان بهای تمام شده آنها در نظر گرفته می‌شود. تفاوتهای تسعیر ناشی از تسعیر عملیات خارجی که قبلاً طبق بند 32 و قسمت ج بند 40 در صورت سود و زیان جامع شناسایی شده است تا زمان واگذاری عملیات خارجی، به سود (زیان) انباشته منتقل نمی‌شود.

استفاده از واحد پول گزارشگری متفاوت با واحد پول عملیاتی

تسعیر به واحد پول گزارشگری

39.    واحد تجاری می‌تواند صورتهای مالی خود را به هر واحد پولی (یا واحدهای پولی) ارائه نماید. در صورتی که واحد پول گزارشگری واحد تجاری متفاوت از واحد پول عملیاتی آن باشد، نتایج عملکرد و وضعیت مالی آن واحد به واحد پول گزارشگری تسعیر می‌شود. برای مثال، در صورتی که یک گروه شامل واحدهای تجاری با واحدهای پول عملیاتی متفاوت باشد، به منظور تهیه صورتهای مالی تلفیقی، نتایج عملکرد و وضعیت مالی هر یک از واحدهای تجاری به واحد پول مشترک ارائه می‌شود.

40.        نتایج عملکرد و وضعیت مالی واحد تجاری که واحد پول عملیاتی آن، واحد پول یک اقتصاد با تورم حاد نیست، باید با استفاده از روشهای زیر به یک واحد پول گزارشگری متفاوت تسعیر شود:

الف.     داراییها و بدهیها (از جمله ارقام مقایسه‌ای) باید با استفاده از نرخ ارز در تاریخ ترازنامه تسعیر شود،

ب  .     درآمدها و هزینه‌ها (از جمله ارقام مقایسه‌ای) باید با استفاده از نرخ ارز در تاریخ معاملات تسعیر شود، و

ج    .     تمام تفاوتهای تسعیر حاصل باید در صورت سود و زیان جامع شناسایی شود.

41.    بنا به ملاحظات عملی، اغلب برای تسعیر اقلام درآمد و هزینه از نرخی که تقریبی از نرخهای ارز در تاریخهای معاملات باشد، برای مثال نرخ میانگین برای دوره، استفاده می‌شود. با این حال، چنانچه نوسانات نرخ ارز قابل توجه باشد، استفاده از نرخ میانگین برای یک دوره مناسب نیست.

42.    تفاوتهای تسعیر مورد اشاره در قسمت ج بند 40 ناشی از موارد زیر می‌باشد:

الف.  تسعیر درآمدها و هزینه‌ها با استفاده از نرخهای ارز در تاریخ معاملات و داراییها و بدهیها با استفاده از نرخ ارز در تاریخ ترازنامه.

ب .  تسعیر خالص داراییهای اول دوره با استفاده از نرخ ارز در تاریخ ترازنامه که متفاوت از نرخ ارز در تاریخ ترازنامه دوره قبل باشد.

از آنجا که‌ تغییرات‌ در نرخهای‌ ارز تأثیر مستقیمی‌ بر جریانهای‌ نقدی‌ فعلی‌ و آتی‌ ناشی ‌از عملیات‌ ندارد یا اینکه‌ تأثیر آن‌ ناچیز است‌، تفاوتهای‌ تسعیر مزبور به عنوان‌ درآمد یا هزینه‌ دوره‌ شناسایی‌ نمی‌ شود. مبلغ انباشته تفاوتهای تسعیر تا زمان واگذاری عملیات خارجی به صورت مجزا در سرفصل حقوق صاحبان سرمایه ارائه می‌شود. در مواردی‌ که‌ عملیات خارجی‌ تحت‌ تملک‌ کامل واحد تجاری‌ گزارشگر نباشد لیکن‌ صورتهای‌ مالی‌ آن‌ با صورتهای‌ مالی‌ واحد تجاری‌ گزارشگر تلفیق‌ شود، مبلغ‌ انباشته‌ تفاوتهای‌ تسعیر اقلام‌ ارزی‌ قابل‌ انتساب‌ به‌ اقلیت‌‌، به ‌سهم‌ اقلیت‌ تخصیص‌ می‌‌یابد و در ترازنامه‌ تلفیقی‌ به عنوان‌ بخشی از سهم‌ اقلیت‌گزارش‌ می‌شود.

43.      نتایج عملکرد و وضعیت مالی یک واحد تجاری که واحد پول عملیاتی آن، واحد پول اقتصاد با تورم حاد است، باید با استفاده از روشهای زیر به یک واحد پول گزارشگری متفاوت تسعیر شود:

الف.     کلیه مبالغ (یعنی داراییها، بدهیها، اقلام حقوق صاحبان سرمایه، درآمدها و هزینه‌ها، از جمله ارقام مقایسه‌ای) باید با استفاده از نرخ ارز در تاریخ آخرین ترازنامه تسعیر شود.

ب  .     زمانی که مبالغ به واحد پول اقتصاد بدون تورم حاد تسعیر می‌شود، ارقام مقایسه‌ای باید ارقامی باشد که در صورتهای مالی سال قبل به عنوان مبالغ جاری ارائه شده است (یعنی نباید برای تغییرات بعدی در سطح قیمتها یا نرخ ارز تعدیل شود).

44.       در صورتی که واحد پول عملیاتی یک واحد تجاری، واحد پول یک اقتصاد با تورم حاد باشد، واحد تجاری قبل از اینکه روش تسعیر تعیین شده در بند 43 را بکار گیرد، باید صورتهای مالی خود را بر اساس الزامات گزارشگری مالی در اقتصادهای با تورم حاد تجدید ارائه نماید، (به استثنای مبالغ مقایسه‌ای که طبق قسمت ب بند 43 به واحد پول یک اقتصاد بدون تورم حاد تسعیر می‌شود). در صورتی که اقتصاد از حالت تورم حاد خارج ‌شود و واحد تجاری صورتهای مالی خود را دیگر طبق الزامات گزارشگری مالی در اقتصادهای با تورم حاد تجدید ارائه نکند، واحد تجاری ‌باید برای تسعیر صورتهای مالی به واحد پول گزارشگری از مبالغ تجدید ارائه شده بر حسب سطح عمومی قیمتها در تاریخ توقف تجدید ارائه صورتهای مالی به عنوان بهای تمام شده استفاده نماید.

45.    در استانداردهای حسابداری نرخ مطلقی برای تشخیص اقتصاد با تورم حاد، تعیین نشده است و تشخیص لزوم ارائه مجدد صورتهای مالی طبق ”الزامات حاکم بر گزارشگری مالی در اقتصادهای با تورم حاد“ مستلزم اعمال قضاوت است. با این حال، برخی ویژگیهای یک اقتصاد با تورم حاد به شرح زیر است:

الف.  عموم مردم ترجیح می‌دهند ثروت خود را به صورت داراییهای غیرپولی یا ارز نسبتاً با ثبات نگهداری کنند. پس‌اندازهای وجوه مبتنی‌بر پول رایج، برای حفظ قدرت خرید بلافاصله سرمایه‌گذاری می‌شوند،

ب .  عموم مردم مبالغ پولی را به جای واحد پول محلی بر حسب ارز نسبتاً با ثبات محاسبه می‌کنند. قیمتها نیز ممکن است بر حسب ارز نسبتاً با ثبات تعیین شود،

ج  .  خریدها و فروشهای اعتباری به قیمتهایی انجام می‌شود که کاهش مورد انتظار قدرت خرید طی دوره اعتبار را جبران نماید حتی اگر دوره مزبور کوتاه باشد،

د   .  نرخهای سود و کارمزد تسهیلات مالی، دستمزدها و قیمتها به شاخص قیمت وابسته باشند، و

ﻫ   .  نرخ انباشته (مرکب) تورم طی سه سال اخیر تقریباً برابر با 100 درصد یا بیشتر از آن باشد.

تسعیر عملیات خارجی

46.    هنگام تسعیر نتایج عملکرد و وضعیت مالی عملیات خارجی به واحد پول گزارشگری، بندهای 47 تا 49 علاوه بر بندهای 39 تا 43 بکار گرفته می‌شود، به گونه‌ای که بتوان، عملیات خارجی را با استفاده از تلفیق، روش ارزش ویژه ناخالص یا روش ارزش ویژه در صورتهای مالی واحد تجاری گزارشگر منظور کرد.

47.    منظور کردن نتایج عملکرد و وضعیت مالی عملیات خارجی در صورتهای مالی واحد تجاری گزارشگر براساس روشهای معمول تلفیق، از قبیل حذف مانده‌ها و معاملات درون گروهی انجام می‌شود. به هر حال، یک دارایی (بدهی) پولی درون گروهی، اعم از کوتاه‌مدت یا بلندمدت، نمی‌تواند بدون انعکاس نتایج نوسانات واحد پول در صورتهای مالی تلفیقی، در مقابل یک بدهی (دارایی) درون گروهی متقابل حذف گردد. دلیل این امر آن است که اقلام پولی بیانگر تعهدی برای تبدیل یک واحد پولی به واحد پولی دیگر است و واحد تجاری را در معرض سود یا زیان ناشی از نوسانات نرخ ارز قرار می‌دهد. در نتیجه، در صورتهای مالی تلفیقی واحد تجاری گزارشگر، این تفاوتهای تسعیر ارز در صورت سود و زیان شناسایی می‌شود یا، اگر ناشی از شرایط تشریح شده در بند 32 باشد، در صورت سود و زیان جامع شناسایی می‌شود و تا زمان واگذاری عملیات خارجی در بخش جداگانه‌ای در حقوق صاحبان سرمایه انباشته می‌شود.

48.    چنانچه پایان دوره مالی عملیات خارجی متفاوت از پایان دوره مالی واحد تجاری گزارشگر ‌باشد، عملیات خارجی اغلب یک مجموعه صورتهای مالی به تاریخ پایان دوره مالی واحد تجاری گزارشگر نیز تهیه می‌نماید. در صورتی که چنین صورتهای مالی تهیه نشود، طبق استانداردهای حسابداری مربوط استفاده از تاریخهای متفاوت برای گزارشگری مالی مجاز می‌باشد مشروط بر اینکه پایان دوره مالی عملیات خارجی بیشتر از سه ماه قبل از پایان دوره مالی واحد تجاری گزارشگر نباشد و تعدیلات لازم برای انعکاس اثرات تمام معاملات و سایر رویدادهای با اهمیت که در فاصله دو تاریخ اتفاق افتاده است به عمل آید. در چنین مواردی داراییها و بدهیهای عملیات خارجی با استفاده از نرخ ارز در پایان دوره مالی عملیات خارجی تسعیر می‌شود. طبق استاندارد حسابداری شماره 18 با عنوان صورتهای مالی تلفیقی و حسابداری سرمایه‌گذاری در واحدهای تجاری فرعی برای تغییرات بااهمیت در نرخ ارز تا پایان دوره مالی واحد تجاری گزارشگر تعدیلات لازم صورت می‌گیرد. همین رویکرد در بکارگیری روش ارزش ویژه برای واحدهای تجاری وابسته طبق استاندارد حسابداری شماره 20 با عنوان سرمایه‌‌گذاری در واحدهای تجاری وابسته و بکارگیری روش ارزش ویژه ناخالص برای مشارکتهای خاص طبق استاندارد حسابداری شماره 23 با عنوان حسابداری مشارکتهای خاص استفاده می‌شود.

49.       هر گونه سرقفلی ناشی از تحصیل عملیات خارجی و هر گونه تعدیلات ناشی از کاربرد ارزش منصفانه برای مبالغ دفتری داراییها و بدهیها که در نتیجه تحصیل عملیات خارجی حاصل شده است، باید به عنوان داراییها و بدهیهای عملیات خارجی تلقی گردد. این اقلام باید به واحد پول عملیاتی عملیات خارجی ارائه و طبق بندهای 40 و 43 با استفاده از نرخ ارز در تاریخ ترازنامه تسعیر شود.

واگذاری تمام یا بخشی از عملیات خارجی

50.       در زمان واگذاری عملیات خارجی، مبلغ انباشته تفاوتهای تسعیر مربوط به آن عملیات خارجی که در صورت سود و زیان جامع شناسایی و در بخش جداگانه‌ای در حقوق صاحبان سرمایه منعکس شده است، باید به سود (زیان) انباشته منتقل گردد.

51.    علاوه بر واگذاری تمام منافع واحد تجاری در عملیات خارجی، موارد زیر نیز، حتی اگر واحد تجاری همچنان منافعی را در واحد تجاری فرعی، واحد تجاری وابسته، یا واحد تجاری تحت کنترل مشترک سابق نگهداری نماید، به عنوان واگذاری در نظر گرفته می‌‌شود:

الف.  از دست دادن کنترل بر واحد تجاری فرعی که دارای عملیات خارجی است،

ب .  از دست دادن نفوذ قابل ملاحظه بر واحد تجاری وابسته‌ای که دارای عملیات خارجی است، و

ج  .  از دست دادن کنترل مشترک بر واحد تجاری تحت کنترل مشترکی که دارای عملیات خارجی است.

52.    در زمان واگذاری واحد تجاری فرعی دارای عملیات خارجی، مبلغ انباشته تفاوتهای تسعیر مربوط به آن عملیات خارجی که به سهم اقلیت تخصیص داده شده است، حذف می‌گردد لیکن در سود (زیان) انباشته منعکس نمی‌شود.

53.      در زمان واگذاری بخشی از واحد تجاری فرعی دارای عملیات خارجی، واحد تجاری باید متناسب با درصد واگذار شده، بخشی از مبلغ انباشته تفاوتهای تسعیر شناسایی شده در صورت سود و زیان جامع را به سهم اقلیت در آن عملیات خارجی منتقل کند. در سایر مواردی که بخشی از عملیات خارجی واگذار می‌شود، واحد تجاری باید فقط سهم متناسبی از مبلغ انباشته تفاوتهای تسعیر شناسایی شده در صورت سود و زیان جامع را به سود (زیان) انباشته منتقل نماید.

54.    واگذاری بخشی از منافع واحد تجاری در عملیات خارجی عبارت است از هرگونه کاهش در منافع مالکانه واحد تجاری در عملیات خارجی، به استثنای کاهش‌های مندرج در بند 51 که به عنوان واگذاری در نظر گرفته می‌شوند.

55.    واحد تجاری ممکن است نسبت به واگذاری تمام یا بخشی از منافع خود در عملیات خارجی از طرقی مانند فروش، انحلال یا توقف تمام یا بخشی از آن عملیات اقدام نماید. کاهش مبلغ دفتری عملیات خارجی، خواه به دلیل زیانهای عملیات خارجی باشد یا به دلیل کاهش ارزش شناسایی شده توسط واحد سرمایه‌گذار، واگذاری بخشی از عملیات خارجی محسوب نمی‌گردد. در نتیجه، در زمان کاهش مبلغ دفتری، هیچ بخشی از سود یا زیان تسعیر ارز شناسایی شده در صورت سود و زیان جامع به سود و زیان انباشته منتقل نمی‌شود.

افشا

56.      در بندهای 58، 60 و 61 منظور از واحد پول عملیاتی در مورد گروه، واحد پول عملیاتی واحد تجاری اصلی است.

57.     واحد تجاری باید موارد زیر را افشا نماید:

الف.     مبلغ تفاوتهای تسعیر شناسایی شده در صورت سود و زیان دوره.

ب  .     خالص‌ تفاوتهای‌ تسعیر شناسایی شده در صورت سود و زیان جامع و طبقه‌بندی‌ شده‌ به عنوان‌ یک‌ قلم‌ جداگانه‌ در سرفصل‌ حقوق صاحبان‌ سرمایه‌ و صورت‌ تطبیق‌ مانده‌ آن‌ در ابتدا و پایان‌ دوره‌.

58.     در صورتی که واحد پول گزارشگری، متفاوت از واحد پول عملیاتی باشد باید این موضوع به همراه افشای واحد پول عملیاتی و دلیل استفاده از واحد پول گزارشگری متفاوت بیان گردد.

59.      در صورتی که واحد پول عملیاتی واحد تجاری گزارشگر یا عملیات خارجی بااهمیت تغییر کند باید این موضوع و دلیل تغییر واحد پول عملیاتی افشا شود.

60.       در صورتی که واحد تجاری صورتهای مالی خود را بر حسب واحد پولی متفاوت با واحد پول عملیاتی خود ارائه دهد، فقط در صورتی مجاز است اعلام نماید صورتهای مالی طبق استانداردهای حسابداری تهیه شده است که تمام الزامات این استانداردها، از جمله روش تسعیر تشریح شده در بندهای 40 و 43، این استاندارد رعایت شده باشد.

61.    ممکن است واحد تجاری، صورتهای مالی یا سایر اطلاعات مالی خود را بدون رعایت الزامات بند 60، بر حسب واحد پولی متفاوت با واحد پول عملیاتی خود ارائه ‌کند. برای مثال، واحد تجاری ممکن است فقط اقلام خاصی از صورتهای مالی خود را به یک واحد پولی دیگر تبدیل نماید. یا واحد تجاری که واحد پول عملیاتی آن، واحد پول اقتصادی با تورم حاد نیست ممکن است با تسعیر تمام اقلام با استفاده از نرخ ارز در تاریخ آخرین ترازنامه، صورتهای مالی خود را به واحد پولی دیگری تبدیل نماید. این تبدیل‌ها طبق استانداردهای حسابداری نیست.

تاریخ اجرا و دوره گذار

62.    الزامات این استاندارد در مورد کلیه صورتهای مالی که دوره مالی آنها از تاریخ 1/1/1391 (به استثناء بند 29- ب که از تاریخ 1/6/1391) و بعد از آن شروع می‌شود، لازم‌الاجرا است.

63.    واحد تجاری باید مفاد بند 49 را برای کلیه عملیات خارجی تحصیل شده بعد از ابتدای دوره مالی گزارشگری، که در آن این استاندارد برای اولین بار بکارگرفته می‌شود، با تسری به آینده رعایت نماید. بکارگیری بند 49 برای عملیات خارجی که قبلاً تحصیل شده، مجاز است. در مورد تحصیل عملیات خارجی که بند 49 با تسری به آینده بکار گرفته شده، ولی تحصیل قبل از اجرای این استاندارد برای اولین بار انجام پذیرفته است، واحد تجاری مبالغ مقایسه‌ای مربوط به سالهای قبل را تجدید ارائه نمی‌کند و در نتیجه ممکن است با سرقفلی و تعدیلات ارزش منصفانه ناشی از تحصیل به عنوان داراییها و بدهیهای واحد تجاری به جای داراییها و بدهیهای عملیات خارجی برخورد نماید. بنابراین، سرقفلی و تعدیلات ارزش منصفانه مذکور تاکنون یا بر حسب واحد پول عملیاتی واحد تجاری ارائه می‌شود یا اقلام ارزی غیرپولی است که با استفاده از نرخ ارز در تاریخ تحصیل گزارش می‌شود.

64.    سایر تغییرات ناشی از کاربرد این استاندارد، به استثناء بند 29- الف، باید طبق الزامات استاندارد حسابداری شماره 6 با عنوان گزارش عملکرد مالی به حساب گرفته شود.

مطابقت با استانداردهای بین‌المللی حسابداری

65.    به استثنای موارد مندرج در بندهای 29 تا 32، 50 و 53 با اجرای الزامات این استاندارد، مفاد استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره 21 با عنوان آثار تغییر در نرخ ارز نیز رعایت می‌شود.

پیوست

مبانی نتیجه‌گیری

این مبانی نتیجه‌گیری بخشی از الزامات استاندارد حسابداری شماره 16 را تشکیل نمی‌دهد.

واحد پول عملياتي

1.     در استاندارد قبلي اصطلاح ”واحد پول گزارشگري“ به عنوان ”واحد پول مورد استفاده در ارائه صورتهاي مالي“ تعريف شده بود. اين تعريف مفهوم واحد پول اندازه‌گیری را نیز دربرمی‌گرفت که واحد پول مورد استفاده در اندازه‌گیری اقلام صورتهای مالی است. رويكرد استاندارد جديد، تفكيك اين دو مفهوم است. از آنجا که واحد پول اندازه‌گیری، بیش از تاکید بر واحد پول محیط اقتصادی اصلی که واحد تجاری در آن فعالیت می‌کند و تعیین‌کننده قیمت معاملات است، بر واحد پول مورد استفاده برای اندازه‌گیری معاملات تاکید می‌کند، در این استاندارد اصطلاح واحد پول عملیاتی تعریف و به جای واحد پول اندازه‌گیری بکارگرفته شد.

2.     در استاندارد قبلي براي تعيين روش تسعير، ”واحد مستقل خارجي“ از ”عمليات خارجي لاينفك از عمليات واحد تجاري گزارشگر“ تفكيك شده بود. با توجه به اينكه فعاليت يك عملیات خارجي لاينفك، خارج از محيط اقتصادي كه واحد تجاري گزارشگر در آن فعاليت مي‌كند با تعریف عملیات خارجي لاينفك سازگار نیست، واحد پول عملیاتی عمليات خارجي لاينفك و واحد تجاري گزارشگر همواره يكسان خواهد بود و تسعير تنها در مورد صورتهای مالی واحد مستقل خارجي كاربرد خواهد داشت. معيارهايي كه در استاندارد قبلي براي تشخيص واحد مستقل خارجي از عمليات خارجي لاينفك، استفاده شده بود در اين استاندارد براي تشخيص واحد پول عملياتي مورد استفاده قرار گرفته است و دیگر نیازی به تفکیک عملیات خارجي لاينفك از واحد مستقل خارجي نیست.

واحد پول گزارشگري

3.     با توجه به روند جهاني‌شدن و ايجاد گروه‌هاي بزرگ كه در كشورهاي مختلف فعاليت مي‌كنند، ممكن است يك گروه داراي بيش از يك واحد پول عملياتي باشد. همچنين، مديريت ممكن است نتواند براي كنترل و نظارت بر عمليات گروه از يك واحد پولي استفاده كند. بنابراين، واحدهاي تجاري بايد مجاز باشند که صورتهاي مالي خود را بر حسب واحد پولي يا واحدهاي پولي مختلف ارائه كنند. علاوه بر اين، واحدهاي تجاري در برخي كشورها ملزم به ارائه صورتهاي مالي به واحد پول محلي هستند، حتي اگر آن واحد پولي، متفاوت از واحد پول عملياتي آنها باشد. در اين صورت، واحدهاي تجاري ناچارند كه دو مجموعه صورتهاي مالي، يكي برحسب واحد پول عملياتي و ديگري بر حسب واحد پول محلي، ارائه كنند. اين استاندارد ارائه صورتهاي مالي برحسب واحد پولي غير از واحد پول عملياتي را، با هدف کمک به استفاده‌كنندگان، منع نكرده است.

احتساب تفاوتهای تسعير بدهیهای ارزی در بهاي تمام شده دارايي

4.     تفاوتهای تسعیر بدهیهای ارزی برای رساندن یک دارایی به مرحله بهره‌برداری یا آماده‌سازی برای فروش اجتناب‌ناپذیر است. از سوی دیگر، شناسایی این تفاوتها در صورت سود و زیان قبل از شروع درآمدزایی یک دارایی موجب تحریف عملکرد می‌شود. افزون بر این، در تصمیم‌گیریهای مربوط به تحصیل و ساخت داراییها، این‌گونه تفاوتها به طور صریح یا ضمنی در نظر گرفته می‌شود. لذا اکثریت اعضای کمیته با احتساب این تفاوتها در بهاي تمام شده داراییهای واجد شرایط به شرط رعایت معیارهای مربوط به احتساب مخارج تأمین مالی در بهاي تمام شده دارایی طبق استاندارد حسابداری شماره 13 با عنوان مخارج تأمین مالی موافقت کردند. همچنین، منظور نمودن تفاوت تسعیر بدهیهای ارزی مربوط به تحصیل و ساخت داراییها در بهاي تمام شده دارایی، در شرایط افت شدید ارزش ریال و پس از احراز شرایط مندرج در استاندارد، مورد موافقت قرار گرفت. دلیل این تصمیم، آثار تورمی افت شدید ارزش ریال بر داراییهای مرتبط با بدهیهای ارزی است که نادیده گرفتن آن موجب مخدوش شدن صورتهای مالی می‌گردد.

خالص سرمايه‌گذاري در يك عمليات خارجي

5.     براساس بند 32 استاندارد جديد، تفاوت تسعير مربوط به اقلام پولي بلندمدت كه ماهیتاً بخشي از خالص سرمايه‌گذاري واحد تجاري گزارشگر در عمليات خارجي را تشكيل مي‌دهد، به عنوان بخشي جداگانه در سرفصل حقوق صاحبان سرمایه صورتهاي مالي تلفيقي واحد تجاري گزارشگر شناسايي مي‌شود. ماهيت اين اقلام پولي مشابه سرمايه‌گذاري در حقوق صاحبان سرمایه يك عمليات خارجي است به اين معنا كه تسويه اين اقلام پولي برنامه‌ريزي نشده است و احتمال نمي‌رود كه در آينده نزديك تسويه شود. بنابراين با آن مشابه خالص سرمايه‌گذاري در عمليات خارجي برخورد مي‌شود. اين الزام بدون توجه به واحد پولي و اينكه قلم پولي ناشي از معامله با واحد تجاري گزارشگر يا هر يك از عمليات خارجي آن است، بكار گرفته مي‌شود.

سرقفلي و تعديلات ارزش منصفانه

6.     براساس استاندارد قبلی، تسعير سرقفلي و تعديلات ارزش منصفانه داراييها و بدهيهاي ناشي از تحصيل عمليات خارجي، به نرخ ارز در تاريخ ترازنامه يا نرخ ارز در تاريخ معامله مجاز بود. از لحاظ نظری، نحوه عمل مناسب بستگی به این دارد که سرقفلي و تعديلات ارزش منصفانه بخشی از داراییها و بدهیهای واحد تجاری اصلی یا عملیات خارجی تلقي شود. در صورتی که سرقفلي و تعديلات ارزش منصفانه بخشی از داراییها و بدهیهای واحد تجاری اصلی باشد، از نرخ ارز در تاريخ معامله و اگر متعلق به عملیات خارجی باشد، نرخ ارز در تاريخ ترازنامه استفاده می‌شود.

7.     از آنجا که تعديلات ارزش منصفانه مربوط به داراييها و بدهيهاي عملیات خارجی است، تسعير آن بايد به نرخ ارز در تاريخ ترازنامه انجام شود. سرقفلي بخشي از داراییهای  عمليات خارجي است (که به دلیل قابل تشخیص نبودن، در صورتهای مالی عملیات خارجی شناسایی نمی‌شود) و نبايد به شيوه‌اي متفاوت از ساير داراييهاي عمليات خارجي با آن برخورد شود. بنابراین، به منظور تسعیر سرقفلی، از نرخ ارز در تاريخ ترازنامه استفاده می‌شود.

واگذاري تمام يا بخشي از عمليات خارجي

8.     طبق اين استاندارد، با از دست دادن كنترل، نفوذ قابل ملاحظه، يا كنترل مشترك در عمليات خارجي، همانند واگذاري عمليات خارجي برخورد می‌شود. براي مثال، حتي اگر با از دست دادن كنترل، واحد تجاری اصلي همچنان نفوذ قابل ملاحظه خود را حفظ كند، اين رويداد، واگذاري عمليات خارجي تلقي می‌گردد زيرا تغيير در ماهيت سرمايه‌گذاري يك رويداد اقتصادي بااهميت است.

9.     در صورتي كه واگذاري بخشي از منافع واحد تجاری گزارشگر در عمليات خارجي موجب از دست دادن كنترل، نفوذ قابل ملاحظه، يا كنترل مشترك نشود، با آن همانند يك مبادله مالكانه برخورد می‌شود اما در صورت از دست دادن كنترل، نفوذ قابل ملاحظه، يا كنترل مشترك، سود و زیان تسعيري كه پيشتر در سرفصل حقوق صاحبان سرمايه شناسايي شده بود به سود (زيان) انباشته منتقل می‌شود.

اشتراک
0
پرسش و پاسخ

ارسال پیام در واتس اپ

ارسال ایمیل

عضویت در خبرنامه

ارتباط با ما

تلفن: ٩١٠٢٢٠٠٠  (٠٢١)                         ۸۸۴۹۱۰۷۹ (٠٢١)

فکس: ٨٨٣٢٧٠٩٦ (٠٢١)

ایمیل: [email protected]

Linkedin Instagram Youtube Telegram Whatsapp
آدرس

تهران،خیابان کریمخان،خیابان ایرانشهر شمالی،کوچه نوشهر،پلاک ٣٢ واحد ١٢

اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی
لینک نقشه
@2022 All Rights Reserved
طراحی و توسعه: شرکت ویرا الکترونیک فن آور | کلیه حقوق متعلق به وب سایت رسمی شرکت امین محاسبان صبا می باشد
قوانین و مقررات | شرایط و ضوابط